Varlık 1
Maris Global

Kota ve Yetki Kontrolleri

WTO sorumluluğunun bir parçası olarak, Çin 1 Ocak 2004’ten beri gümrük vergisi yasası adı altında rafine yağ ürünleri, gerçek lastik, araç lastikleri, motorlu taşıtlar üzerindeki ithalat kota yetki kontrolünü ortadan kaldırmıştır.2006’da malların sadece 3 kategorisi ithalat kota ve yetki kontrolüne tabi tutulur. Aynı zamanda WTO üyeleri tekstil gibi bazı Çin ihracatlarındaki kısıtlamaları kaldırdığı için Çin de söz konusu ihracat ürünlerinde kota ve yetki verme zorunluluğunu iptal etmiştir. Ayrıca, Çin tarımsal ürün ithalatı idaresinde reformlarla tanışmıştır. Günümüzde mutlak kota yönetimi altında kullanılan buğday, tahıl, pamuk gibi belli miktarda tarımsal ürünler gümrük vergisine tabi tutulur. Aslında, kota ve yetki kontrolü gibi dolaysız idari önlemler Çin’in WTO’ya katılımından beri kesilmiştir. 2001 Aralığında, Çin WTO bağlantılarıyla bağdaşan ithalat ve ihracat için bir dizi yeni idari önlemler almıştır. Bunlar; eşya ithalat ve ihracat idaresindeki Çin hükümetin düzenlemelerini ithalat yetki kontrolü idaresindeki önlemleri, ihracat yetki kontrolü idaresindeki tedarikleri, mekanik ve elektronik ürün ithalatı idaresindeki önlemleri belli ithallerin tasarlanmış operatör idaresindeki önelemleri, ihraç malların kota idaresindeki önlemleri, mekanik ve elektronik ürünlerin ithalat kota idaresi için kuralların uygulanmasını ve 2004 Nisanında değiştirilen yeni yabancı ticaret yasasını içerir.

İthalat kota ve yetkisi

2004 Nisanında değiştirilen yeni yabancı ticaret yasasına göre teknoloji ve eşya ithalatı 4 kategoriye ayrılmıştır: yasak ithalat, sınırlı ithalat, serbest ithalat ve gümrük vergisi altındaki eşyalar. Bunlar arasında sınırlı teknoloji ithalatı yetki kontrolündeyken nicel kısıtlamalar altında eşya ithalatı kota idaresi ve yetki kontrolüne tabi tutulur. Kurala göre serbest ithalat hiçbir kısıtlamaya tabi tutulamaz. Fakat ithal malları denetleme ihtiyacı yüzünden devlet kurulu altındaki yabancı ticaret departmanı belli serbest ithal eşyalar için otomatik yetki sistemi öne sürmüş ve bir katalog yayınlamıştır. Serbest ithalat olarak sınıflandırılan teknolojilerin ithalatı için kayıt ve sözleşmenin dosyalanması gerekir. Genel ticarette kota ve yetki kontrolüne tabi tutulan teknoloji ve eşyaların ithalatı için devlet kurulu altındaki yabancı ticaret departmanından veya ilgili diğer departmanlarından onay alınması gerekir. Otomatik ithalat yetkisine tabi tutulan eşyaların ithalatı için alıcı gümrük beyannamesinden önce otomatik yetkiye başvurmalı ve yabancı ticaret departmanından onay almalıdır.

Çin ayrıca ithalat idaresini düzenleyen belli dokümanları WTO bağlantılarına göre yeniden elden geçirmiştir. Yatırım veya kullanım veya yerli piyasaya mal üretme amacıyla kota ve yetki kontrolüne tabi tutulan eşyaları ithal eden FIE’ ler gerekli ithalat kotası, ithalat yetkisi veya otomatik ithalat yetkisine başvurmalıdır. Yatırım veya kullanım amacıyla ham maddeleri ve otomatik yetkiye tabi tutulan eşyaları ithal eden FIE’lerin otomatik ithalat belgesi alması gerekmez. Belli kimyasallar, zehirli kimyasallar ve ozon delici maddeler hariç yetki kontrolüne tabi tutulan eşyalar ithalat belgesi almaktan muaftır.

İhracat kota ve yetkisi

Çin bazı maddelerin ihracatına kısıtlamalar getirir. Bunlar tükenebilecek ve Çin’de az sayıda bulunup korunma ihtiyacı olan yerli kaynakları ve sınırlı piyasa kapasitesine sahip ülke veya bölgeler için belirlenen ve bu yüzden ihracatları kısıtlanan malları içerir. İhracat kısıtlamasındaki teknolojiler yetki kontrolüne tabi tutulurken ihracat kısıtlamasındaki mallar kota ve yetki idaresine tabi tutulur. Genel ticarette, ihracat kota kontrolüne tabi tutulan mallar için ihracat kota belgesi gösterilerek ihracat belgesi için başvurulması gerekir. İhracat yetkiye tabi tutulan malların ihracatı için ihracat sözleşmesi gösterilerek ihracat belgesi için başvurulması gerekir. Ancak; kota idaresi ve yetki kontrolüne tabi tutulan malları ihraç eden FIE’ ler ilgili departmanlara ihracat belgesi başvurusunda bulunmadan önce ticaret bakanlığından onay almalıdır. İhraç kotaları açık teklif yoluyla elde edilebilen malların ihracatında belge başvuruları teklif yapıldıktan kota miktarı kabul gördükten sonra yapılmalıdır.